Algemeen

In de Meerjarenbegroting 2026-2029 van Meerinzicht staan de inhoudelijke en financiële kaders voor de bedrijfsvoeringskosten (loonkosten, organisatiekosten en uitvoeringsbudgetten) van de organisatie centraal. Meerinzicht kent twee programma’s, die de basis vormen van de begroting: domein Sociaal en domein Bedrijfsvoering. De verantwoording van de zorgkosten van het sociaal domein is onderdeel van de gemeentebegroting en is  dus geen onderdeel van dit document. In hoofdstuk 2 worden de twee programma’s toegelicht op basis van dezelfde opbouw als de gemeentelijke begroting, waarbij de volgende onderwerpen per beleidsprogramma zijn uitgewerkt:

• Wat willen we bereiken (doelen) en wat gaan wij daarvoor doen (activiteiten)?
• Welke partijen schakelen we daarvoor in?
• Financiële toelichting

De paragraaf bedrijfsvoering Meerinzicht breed en de risico’s van de twee programma’s komen in hoofdstuk 3 aan bod. Tevens worden daarbij de beheersmaatregelen en het eventuele geaccepteerde restrisico genoemd. In hoofdstuk 4 is de financiële begroting verder uitgewerkt en in hoofdstuk 5 is een prognose van de begin- en eindbalans van het begrotingsjaar opgenomen.

Om in te kunnen spelen op de snel veranderende omgeving zet Meerinzicht zich in voor een meer wendbare sturing van de organisatie. Om in een snel veranderende omgeving overzicht en koers te houden en alle stakeholders (o.a. medewerkers, directieraad, bestuur en netwerkdirectie EHZM) te betrekken, wordt gebruikgemaakt van de zogenaamde A3-methodiek. Op basis van deze methode wordt met “minder papier” meer sturing en samenhang bereikt en kan bovendien tijdig worden bijgestuurd.

Bij de totstandkoming van deze begroting is gebruikgemaakt van de applicatie Pepperflow. Deze software is aangeschaft om de vier organisaties Ermelo, Harderwijk, Zeewolde en Meerinzicht (EHZM) te ondersteunen bij de planning- en controldocumenten (die dan ook online beschikbaar zijn). Het helpt de organisaties om scherper te formuleren en de verbinding tussen doelstellingen en uitvoeringsmaatregelen te leggen. De begroting van Meerinzicht geldt hierbij als een pilot: het is het eerste planning- en controldocument binnen EHZM dat met Pepperflow tot stand is gekomen. Dit betekent een wijziging in de opbouw van de programma´s domein Bedrijfsvoering en domein Sociaal. De financiële uitgangspunten zijn hierbij wel dezelfde gebleven:  In deze pilot kunnen leerpunten en verbeteringen zichtbaar worden, zodat in volgende financiële documenten voor EHZM de punten op de i kunnen worden gezet.  

Het financiële uitgangspunt van de ontwerp-Meerjarenbegroting 2026-2029 is de Meerjarenbegroting 2025-2028. De ontwerp-Meerjarenbegroting is daarbij aangevuld met de 1e begrotingswijziging 2024, de onderdelen van de Kadernota 2026-2029 én de aanvullende opdrachten van de gemeenten. De ontwerp-Meerjarenbegroting bevat geen “nieuw beleid”, dat nog niet door de gemeente is vastgesteld. Het nieuwe beleid is namelijk qua besluitvormingsproces onderdeel van de gemeentelijke kadernota. Eventuele aanmeldingen vanuit Meerinzicht worden - na ambtelijke afstemming in de netwerkdirectie EHZM - opgenomen in de gemeentelijke kadernota. Pas nadat de gemeenteraden een besluit hebben genomen ten aanzien van deze onderdelen, wordt dit verwerkt in de eerstvolgende begroting of begrotingswijziging.

Bijgevoegd treft u ook de rapportage met de inventarisatie van ombuigingsvoorstellen aan. Dit is de uitkomst van het project ‘inventarisatie ombuigingen Meerinzicht’. Als uitvoeringsorganisatie zijn wij ons bewust van de financiële opgaven waarvoor onze gemeenten staan en samen met de gemeenten  kijken wij naar de mogelijkheden voor ombuigingen. De deelnemende gemeenten hebben hier ook in hun zienswijze op de meerjarenbegroting 2025 om verzocht. In de reactie op die zienswijze(n) hebben wij aangegeven dat wij deze inventarisatie op een projectmatige manier aanpakken. En dat wij de uitkomsten van deze inventarisatie verwerken in de bijlagen bij de Meerjarenbegroting 2026-2029. Dit heeft geresulteerd in een inventarisatie met een grote diversiteit aan voorstellen. Wij leggen hiermee een uitgebreid pakket van ombuigingsmogelijkheden voor. 

De uiteindelijke besluitvorming met betrekking tot deze inventarisatie is verschillend van aard. Een deel van de ombuigingsvoorstellen kan door het bestuur van Meerinzicht zelf besloten worden (de zogenoemde type 1 voorstellen) en een ander deel moet door de gemeenten besloten worden (type 2 voorstellen). Ook worden er - vanuit domein Sociaal - ombuigingsvoorstellen voorgelegd, die bijdragen aan de gemeentelijke ombuigingsvoorstellen voor het verminderen van de zorgkosten in de gemeentelijke begrotingen. Tot slot zijn er voorstellen met denkrichtingen. Deze voorstellen vragen nadere uitwerking op de effecten in brede zin en zijn niet financieel vertaald. In de rapportage worden de verschillende voorstellen in algemene zin toegelicht. Alle voorstellen zelf zijn via een link en in de bijlage te raadplegen. Voor een verdere toelichting verwijzen wij naar de rapportage zelf. 

In 2021 hebben de rekenkamercommissies van Ermelo-Harderwijk en Vallei en Veluwerand  gezamenlijk onderzoek gedaan naar de doeltreffendheid en doelmatigheid van de  samenwerkingsorganisatie Meerinzicht. De rekenkamercommissies deden aanbevelingen tot het  opstellen van kritische prestatieindicatoren (KPI’s), het inrichten van dashboards en  informatieprotocollen. Aan Berenschot is gevraagd dit traject op te pakken samen met de drie  gemeenten en Meerinzicht, met als doel te komen tot een gedragen set KPI’s.

Dit rapport ligt nu bij de gemeentebesturen van Ermelo, Harderwijk en Zeewolde voor. In de reactie op het concept-rapport hebben wij aangegeven dat nadat de colleges een besluit hebben genomen op de rapportage en de raden hebben geïnformeerd, Meerinzicht hiermee verder aan de slag kan. Het is - zoals in het rapport wordt aangegeven - aan Meerinzicht (in  het kader van verrichten door Meerinzicht) om de indicatoren en normen verder invulling te geven. Dit kunnen wij dan in 2025 oppakken, zodat wij op 1 januari 2026 kunnen gaan meten en hierover voor het eerst inhoudelijk in de bestuursrapportage van 2026 kunnen rapporteren.

Op 1 juli 2022 is de Wet gemeenschappelijke regelingen (Wgr) gewijzigd. De wijziging heeft als doel om de democratische legitimatie van gemeenschappelijke regelingen te versterken. De kaderstellende en controlerende rollen die gemeenteraden hierbij hebben, worden daartoe versterkt. In verband met de verlenging van de wettelijke termijn voor een zienswijze, van 8 naar 12 weken, is de planning in afstemming met de gemeenten aangepast. De ontwerp-Meerjarenbegroting is daarom in december al afgerond. Zo hebben de deelnemende gemeenten voldoende tijd om hun (eventuele) zienswijze in te dienen. Door de Kadernota 2027-2030 te integreren in de ontwerp-Meerjarenbegroting 2026-2029 (zie bijlage), hebben gemeenten ook de mogelijkheid hierop hun zienswijze te geven. Bijkomend voordeel is dat de financiële kaders op tijd beschikbaar zijn voor het vervroegd opstellen van de volgende ontwerp-Meerjarenbegroting.